Lò hơi công nghiệp là thiết bị hoạt động liên tục dưới áp suất và nhiệt độ cao, đóng vai trò trung tâm trong chuỗi sản xuất của nhiều ngành như thực phẩm, dệt nhuộm, hóa chất, gỗ, cao su... Tuy nhiên, do vận hành trong điều kiện khắc nghiệt, lò hơi dễ gặp các sự cố kỹ thuật như quá nhiệt, đóng cặn, ăn mòn ống dẫn hoặc nứt vỡ buồng đốt nếu không được kiểm tra và bảo trì đúng cách. Thực tế cho thấy, nhiều doanh nghiệp chỉ chú trọng đầu tư ban đầu mà xem nhẹ việc bảo trì định kỳ, dẫn đến hiệu suất giảm, chi phí vận hành tăng và thậm chí tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ. Bài viết này sẽ làm rõ vai trò của việc bảo trì định kỳ lò hơi, những hạng mục quan trọng cần kiểm tra và cách tổ chức quy trình bảo trì hiệu quả.

Tác động của việc thiếu bảo trì đối với lò hơi
Khi lò hơi không được vệ sinh và kiểm tra thường xuyên, các cặn bẩn, bụi than, oxit kim loại sẽ tích tụ trong ống sinh hơi, buồng đốt hoặc các vị trí trao đổi nhiệt. Điều này làm giảm khả năng truyền nhiệt, khiến lò phải đốt lâu hơn để đạt áp suất hơi yêu cầu, từ đó tiêu tốn nhiều nhiên liệu hơn. Ngoài ra, cặn đóng dày còn tạo điểm nóng cục bộ, gây biến dạng vật liệu, dẫn đến rạn nứt hoặc nổ ống hơi.
Bên cạnh đó, các bộ phận như bơm cấp nước, van an toàn, cảm biến áp suất nếu không được hiệu chỉnh định kỳ sẽ hoạt động sai lệch, gây nguy cơ thiếu nước, quá áp hoặc không dừng được lò kịp thời khi xảy ra sự cố. Việc không phát hiện sớm những hư hỏng nhỏ sẽ khiến thiết bị hỏng nặng hơn theo thời gian, buộc doanh nghiệp phải dừng máy để sửa chữa lớn, vừa tốn chi phí vừa làm gián đoạn sản xuất.

Các hạng mục bảo trì cần chú trọng
Một quy trình bảo trì lò hơi hiệu quả cần dựa trên lịch trình cụ thể, được thực hiện bởi đội ngũ kỹ thuật có chuyên môn. Trong đó, các hạng mục quan trọng bao gồm kiểm tra hệ thống cấp nước, vệ sinh ống sinh hơi, bảo dưỡng buồng đốt và hiệu chỉnh hệ thống điều khiển.
Đầu tiên là hệ thống cấp nước, cần kiểm tra hoạt động của bơm, phao báo mức, lọc rác và ống dẫn. Việc đảm bảo nước cấp liên tục, đúng áp suất và không lẫn cặn là yếu tố sống còn để tránh tình trạng cạn nước gây cháy lò.
Tiếp theo là vệ sinh ống sinh hơi và buồng đốt. Sau một thời gian hoạt động, bụi tro, bồ hóng hoặc cặn canxi có thể bám dày bên trong thành ống và bề mặt truyền nhiệt. Các mảng bám này không chỉ giảm hiệu suất đốt mà còn gây mất cân bằng nhiệt, dẫn đến hư hỏng cấu trúc kim loại. Việc làm sạch định kỳ bằng thiết bị nén khí, hóa chất hoặc công nghệ bắn bi sẽ giúp duy trì khả năng truyền nhiệt tối ưu.
Ngoài ra, các van an toàn, đồng hồ đo áp, cảm biến nhiệt và hệ thống điều khiển cũng cần được kiểm tra và hiệu chỉnh thường xuyên. Việc đo lường chính xác là cơ sở để hệ thống tự động vận hành đúng, tránh quá áp hoặc thiếu nước bất ngờ. Những bộ phận này thường dễ hao mòn hoặc sai số nếu không được kiểm tra bằng thiết bị chuyên dụng.



Tổ chức quy trình bảo trì định kỳ như thế nào cho hiệu quả
Doanh nghiệp nên lập kế hoạch bảo trì lò hơi theo hai chu kỳ chính: bảo trì hằng tuần và bảo trì định kỳ sâu theo quý hoặc 6 tháng. Trong các buổi kiểm tra hằng tuần, nhân viên vận hành sẽ ghi nhận áp suất, nhiệt độ, mức nước, mức tiêu thụ nhiên liệu và tình trạng vận hành chung để phát hiện bất thường kịp thời. Việc làm này có thể thực hiện nhanh chóng trong ca trực mà không ảnh hưởng đến sản xuất.
Đối với bảo trì định kỳ, nên dừng toàn bộ hệ thống để kiểm tra tổng thể. Quá trình này nên có sự tham gia của đơn vị kỹ thuật chuyên về lò hơi để tháo rời các bộ phận quan trọng, đo đạc độ ăn mòn, vệ sinh chi tiết và thay thế linh kiện nếu cần. Bảo trì định kỳ nên kết hợp với đánh giá lại hiệu suất đốt, tỷ lệ gió/nhiên liệu và hiệu suất thu hồi nhiệt để tối ưu lại toàn bộ hệ thống.

Lợi ích rõ rệt của việc bảo trì đúng lịch trình
Khi lò hơi được bảo trì định kỳ đầy đủ, hiệu suất sinh hơi sẽ luôn được giữ ở mức cao, tiết kiệm từ 5–15% nhiên liệu so với hệ thống vận hành kém. Đồng thời, thiết bị ít hư hỏng hơn, tuổi thọ trung bình tăng thêm nhiều năm, giảm nhu cầu thay mới hoặc sửa chữa lớn. Ngoài ra, việc vận hành ổn định giúp dây chuyền sản xuất luôn hoạt động liên tục, tránh tổn thất vì dừng máy.
Đặc biệt, bảo trì tốt còn góp phần nâng cao an toàn lao động. Các rủi ro như nổ lò, cháy nổ đường ống hơi, hay sự cố về áp suất đều được ngăn chặn từ sớm, đảm bảo an toàn cho người lao động và cơ sở vật chất. Với những doanh nghiệp sản xuất thực phẩm, dược phẩm hoặc xuất khẩu, lò hơi sạch và vận hành đúng chuẩn còn giúp vượt qua các đợt kiểm định chất lượng nghiêm ngặt từ khách hàng và cơ quan chức năng.

Kết luận
Lò hơi công nghiệp, dù được đầu tư hiện đại đến đâu, cũng không thể hoạt động bền bỉ nếu thiếu đi chế độ bảo trì định kỳ hợp lý. Việc chủ động kiểm tra, vệ sinh và hiệu chỉnh thiết bị giúp kéo dài tuổi thọ, nâng cao hiệu suất và bảo vệ sự an toàn cho cả hệ thống sản xuất. Nếu doanh nghiệp bạn đang cần một đơn vị hỗ trợ bảo trì lò hơi chuyên sâu, đáng tin cậy, hãy liên hệ với Công ty TNHH Cơ Nhiệt GreenBoiler để được đồng hành cùng những giải pháp kỹ thuật chất lượng, tiết kiệm và dài hạn.
Xem chi tiết tại trang chủ: greenboiler.vn